SEFİA ve APLUS Enerji iş birliği ile yayımlanan Elektrik Fiyat Hareketleri ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Piyasaya Etkisi II raporunu yayınladı. Rapora göre halihazırda lisansı olan güneş ve rüzgâr enerjisi projeleri hayata geçmiş olsaydı (45 GW), enflasyon 13,8 puan, ithal yakıta harcanan bütçe ise 3,6 milyar dolar az olacaktı.
Kovid-19 salgınından çıkışın etkisiyle küresel emtia fiyatlarında yaşanan hızlı artış, 2022 yılının Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle beraber derinleşen bir kriz halini aldı. Küresel yakıt fiyatlarının artması nedeniyle ülkemizde de özellikle elektrik üretim maliyetlerinde kritik bir artış yaşandı. 2022 yılının başındaki zamla son kullanıcı tarifelerine yansıyan fiyatlar, farklı tüketici gruplarının elektrik maliyetini de önemli ölçüde artırdı.
Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFİA) ve APLUS Enerji ortaklığında yayımlanan ‘Elektrik Fiyat Hareketleri ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Piyasaya Etkisi II’ adlı rapora göre, yenilenebilir enerji kurulu gücündeki artışın elektrik faturalarını düşürerek, tüketici enflasyonunu iyileştireceği ortaya koydu. Rapora göre, halihazırda lisansı olan güneş ve rüzgâr enerjisi projeleri hayata geçmiş olsaydı (45 GW), enflasyon 13,8 puan, ithal yakıta harcanan bütçe ise 3,6 milyar dolar az olacaktı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre 2022 yılının Kasım ayında, enerji depolama tesisine entegre RES ve GES yatırımlarına ilişkin yeni yönetmelik açıklandı. Söz konusu yönetmelik ile depolamalı RES ve GES’lere yarışmasız önlisans alma hakkı verildi.
Depolama devri başlıyor
Büyük ilgi uyandıran yeni yatırım modelinin açıklanmasının ardından 200 GW’ın üzerinde başvuru alındı. 2024 Mayıs ayı itibarıyla da bu yatırım modeli altında toplam 31,8 GW seviyesinde önlisans alındı. Önlisansı alınan yatırımların önümüzdeki yıllarda kademeli olarak devreye girmesi beklenirken, yeni modele duyulan ilgi sebebiyle de gelecek dönemlerde devreye girecek olan yenilenebilir enerji kapasitesinin önemli bir kısmının depolama ile entegre RES ve GES tesislerinden kaynaklanacağı tahmin ediliyor.
Yenilenebilir enerjiye duyulan yoğun ilginin, 2022 yılının ikinci yarısı ve 2023 yılı için yenilenebilir enerji üretiminin daha fazla gerçekleşmesi durumunda üretim maliyeti, ithalat maliyeti, karbon emisyonları ve enflasyon gibi pek çok alanda olumlu etkiler görüleceğine işaret edildiğine dikkat çekilen raporun, yenilenebilir enerji alanında yapılacak politika tercihlerinin olası olumlu etkilerini göstermek açısından da yol gösterici olacağı öngörülüyor.
Rapora göre, yenilenebilir enerji üretiminin artırılması üretim maliyetlerinin ve enflasyonun düşürülmesi, enerjide ithalat bağımlılığının azaltılması, arz güvenliğinin sağlanması ve karbon emisyonlarının düşürülmesi gibi pek çok konuda olumlu katkı sunuyor.
Temiz enerji teşviki iyileşme sağlayabilir
Çalışmanın sonuçlarına ilişkin değerlendirmede bulunan SEFiA Direktörü Bengisu Özenç “Türkiye’de son dönemde enflasyonda yaşanan sınırlı düşüşün devam etmesi beklenirken, elektrik üretim faaliyetlerindeki artış nedeniyle 1 Temmuz’da yürürlüğe giren yüzde 38’lik elektrik zammı bu düşüşün hızı konusunda soru işaretlerine neden oldu.
Mesken tarifesindeki bu değişikliğin temmuz ayı enflasyonuna etkisinin 0,53 puan, 2024 yıl sonu enflasyonuna etkisinin ise 0,67 puan olacağı hesaplanıyor. Yayımladığımız yeni çalışmamız ise enflasyonun düşüş eğilimine girdiği bu dönemde, sisteme daha yüksek yenilenebilir enerji entegrasyonuyla bu düşüşün hızlandırılabileceğini gösteriyor.