2024 yılına sayılı günler kala, elektrik ve doğal gaz piyasasına ilişkin kamunun planlamaları ve yaklaşımları, gelecek yılın yine aşırı düzenlemeye tabi (over-regulated) bir iklimde geçeceği yönünde güçlü göstergeler barındırıyor.
Enflasyonla mücadelenin ve ekonomik göstergelerdeki iyileşmenin önceliklendirilmesi nedeniyle, elektrik ve doğal gaz fiyatlarının, kamunun yönlendirmeleri doğrultusunda şekillenmesi bekleniyor. Enerji IQ, geçen hafta yayınlanan 569. sayısında, elektrik ve doğal gaz tarifelerinde sübvansiyonların kaldırılması sürecinin, Orta Vadeli Program’da öngörülen 3 yıllık süreye yayılacağını okuyucularına aktarmıştı.
Ankara’nın gündeminde bulunan piyasa yapısına ilişkin düzenlemelere ve izlenecek politikalara ilişkin yaklaşımlar, kamunun elindeki çeşitli enstrümanlarla fiyat oluşumlarında etken olacağı ve piyasa mekanizmaları içerisinde fiyat oluşumuna dar bir alan bırakılacağı olasılığını güçlendiriyor.
Arz güvenliği için gerekli elektrik üretim ve dönüşüm yatırımlarının, finansman maliyetinin yüksekliği nedeniyle YEKA benzeri yatırıma özgü koşulların belirlenebileceği uzun dönemli anlaşmalar üzerinde ilerlemesi bekleniyor. Bu süreçlerin, özellikle körfez bölgesindeki dış yatırımcıların sağlayacağı özkaynakları ve dış finansmanı kullanmaya eğilimli olması, hali hazırdaki piyasa aktörlerinin sermaye birikimi için zemini zayıflatıyor.
Enerji IQ’nun üst düzey yetkililerden edindiği bilgilere göre, gelecek yılın ilk çeyrek döneminin sonunda yapılacak yerel seçimler de dikkate alınarak başta Kapasite Mekanizması Yönetmeliği olmak üzere bazı önemli mevzuatta değişiklikler yapılması bekleniyor.
Kapasite mekanizmasında, gaz santrallerinin yakıt maliyetinin PTF tavanını zorlamasından kaynaklı baskıyı azaltmak üzere bazı değişiklikler öne çıkıyor. Bu kapsamda, HES’lerin ve yerli kömür santrallerinin aldığı aylık ödemelerin azaltılması tartışılıyor. Ayrıca, Sakarya sahasında üretilerek sisteme verilmeye başlanan doğal gaz bağlamında da yerli üretilen gazı kullanan santrallere verilen desteğe ilişkin metodolojide değişiklikler bekleniyor.
Diğer yandan, TEİAŞ’ın da dengeleme güç piyasasına ve dengeden sorumlu grup yönetimine ilişkin bazı değişiklik talepleri bulunuyor.